Zehirli Ok

Gıyâsüddîn Cemşîd b. Mes‘ûd el-Kâşî (ö. 832/1429)

Uluğ Bey’in ilmî çevresine mensup matematikçi ve astronom.

1. Süllemü’s-semâǿ fî ĥalli işkâlin vaķaǾa fi’l-muķaddimîn fi’l-ebǾâd ve’l-ecrâm. Gezegenlerin mesafe ve hacimlerinin hesaplanmasına dair olan eser vezir Kemâleddin Mahmûd’a sunulmuştur. Birçok yazma nüshasından en önemlisi Londra India Office’teki olup (nr. 755) Tahran’da taş baskısı yapılmıştır (1286).


2. Muħtaśar der İlm-i Heyet (Risâle der Heyǿet). Timur hânedanından Sultan İskender’e sunulmuştur; British Museum’da bir nüshası vardır (nr. 27261).

Matematikçi ve astronomi âlimi, Timurlu hükümdarı (1447-1449).

Osmanlı hekimi, cerrah.

1. Akrâbâzîn Tercümesi. Şehzade Bayezid’in ikinci Amasya valiliği sırasında onun isteği üzerine İsmâil b. Hasan el-Cürcânî’nin Farsça Źaħîre-i Ħârizmşâhî adlı kitabının “Akrâbâzîn” başlıklı son bölümünden 1444 yılında yaptığı tercümedir (Süleymaniye Ktp., Fâtih, nr. 3536; Kılıç Ali Paşa, nr. 761/1). Sabuncuoğlu otuz bir bab olan bu bölümü ilâveler yaparak otuz üç baba çıkarmıştır.

Timurlular devrinde Semerkant’ta yetişmiş, daha sonra Osmanlı ülkesinde büyük bir şöhret kazanmış olan Türk astronom ve matematikçisi.

Ali Kuşçu’nun daha çok şerhhâşiye türünden olan değişik sahalardaki eserlerini üç grupta toplamak mümkündür:

İzzüddevle Sa‘d b. Mansûr b. Sa‘d el-İsrâîlî el-Bağdâdî (ö. 683/1284)

Tabip-filozof.

1. el-Cedîd fi’l-ĥikme (el-Cedîd, el-Ĥikmetü ve’l-ilâhiyyât, el-Ĥikmetü’l-cedîde). Mantık, felsefî kavramlar, tabiat, nefis, akıl ve Tanrı konularına dair yedi bölümden oluşan eser Hâmid Mer‘îd el-Kübeysî tarafından tahkik edilerek yayımlanmıştır (Bağdad 1986). Eserin asıl metni ve muhtasarlarının çeşitli el yazmaları el-Kâşif, Kitâb fi’l-ĥikme ve Telħîśü’l-ĥikme başlıklarıyla Süleymaniye Kütüphanesi’nde bulunmaktadır (Ayasofya, nr. 2446/1, 2447; Esad Efendi, nr. 1930, 1933).