Zehirli Ok

"Ebeveynliğin, bir dizi yürekli ve basit işler gerektiğini anımsadım. Çocuklarımız için, elimizden gelenin en iyisini zevk ve şefkatle yaptığımız anlarda, onları sevmeyi tekrar öğreniriz. Bu arada hem çocuklarımızın, hem de biz ebeveynlerin ihtiyaçları ve becerileri değişir durur." ..............................................-Mary Lou Rozdilsky-

"Çocuk yetiştirmek her ana-baba için olağanüstü bir deneyimdir. Çocuğunuzun gözlerinin içine bakın ve orada kendi içinizdeki çocuğu görmeye çalışın. Bunu yapmak için hiçbir zaman geç değil. Orada içinizdeki çocuk hâlâ sevgi, ilgi, şefkat ve bakım bekliyor. Onunla ilgilenip, çocuk olmanın keyfini ve güzelliğini yeniden yaşayabilirseniz, çocuğunuzla birlikte ve bu kez "eksizksiz" büyüdüğünü farkedeceksiniz." ...........................................-Klinik Psikolog: Emel Sağlamtunç-

"Çocukluk mantığın uykusudur.".........................................-Thomas Fuller-

İslâm; doğumdan ölüme kadar hayatın ne şekilde yaşanacağını, davranışların nasıl olacağını, iç ve dış dünyamızın ne şekilde bir yapıya kavuşturulacağını tespit etmiştir. Madden ve mânen sağlıklı bir fert, sağlıklı bir aile ve sağlıklı bir toplumun yolu İslâmın emrettiği hayat tarzını yaşamak ile mümkün olabilecektir.

Her hayrın başı Besmeledir !

Her hayırlı işe Bismillahirrahmanirrahim ile başlanır. Sonunda da Elhamdülillah denir.
Sevgili Peygamberimiz: "Bir işe besmele ile başlanılmaz sonunda da Elhamdülillah denmezse o işte hayır olmaz"buyurmuştur. Çünkü besmele çekerek kul ile Allah arasındaki gerçek alâka kurulmuş olur. Nerelerde besmele çekilir veya çekilmez
bir kaç misal verelim:

"Yemek yemeğe, abdest almaya ve hayırlı işe başlarken besmele çekmek sünnettir.

. Tuvalete girerken besmele çekmek mekruhtur.

. Haram olan birşeyi yapmaya başlarken besmele çekmek haramdır.
Biz müslümanlar haramlardan kaçınacağız.

. Kat'i olarak haram olan bir şeyi işlerken besmele çeken kâfir olur.

Çocukların eğitimi ve yetiştirilmesinde genel eğitimin eksik olduğu kabul edilmektedir. İnsanalar herhangi bir meslek sahibi olmak için eğitim görürken, anne ve baba olmak için ve çocuk eğitimi, bakımı konularında hiçbir eğitimden geçmezler. Genel olarak üç tip çocuk yetiştirmede yöntemine rastlanmaktadır. Otoriter yaklaşımda, çocukta istenilen davranışın geliştirilmesi katı kurallarla sağlanır.

Demokratik yaklaşımda anne baba çocuklarından beklediği davranışın nedenlerinin çocuk tarafından anlaşılması için çeşitli açıklamalar yapar ve benimsemesini sağlamaya çalışır.

Çocuğu kendi haline bırakan ailelerde ise çocuk deneme yanılma yoluyla çevresini tanımakta ve keşfetmektedir. Kendisine fazla güvenen, kendini denetleyen, sorgulayan, araştırıcı, kendiyle barışık çocukların anne-babaları çocuğu hem denetler, hem de ondan bazı şeyleri talep eder. Aynı zamanda çocuğa karşı şefkatli, sıcak, akılcı davranılması ve çocukla iletişime her zaman hazır, istekli ve teşvik edici olunması gerektiğini bilirler.

01 - Doğum aralıklarının en az iki yıl olmasını sağlıyarak, 18 yaşından önce gebe kalmasını önleyerek ve toplam gebelik sayısını dörtle sınırlayarak gerek kadınların gerekse çocukların sağlığı çok daha iyi bir hale getirilebilir.

02 - Gebelikte ve doğumda karşılaşılabilecek tehlikeleri azaltmak için bütün kadınlar, gebelikleri süresince düzenli aralıklarla doktor kontrolüne başvurmalı ve bütün doğumlar sağlık personeli tarafından yaptırılmalıdır.

03 - İlk aylarda bebek için en iyi yiyecek ve içecek sadece anne sütüdür. Anne sütüne ek olarak, dört ile altı aylık olduklarında bebeklerin başka besinlere de ihtiyaçları vardır.

04 - Üç yaşın altındaki çocukların beslenmelerine özen gösterilmelidir. Bu çocuklar günde beş veya altı kez beslenmeli ve yemekleri, sebze püreleri eklenerek özel olarak zenginleştirilmelidir.

-Çocuk ailenin gülüdür. Çocuk aile bahçesinin ayrı bir rengi, ayrı bir ahengidir. Çocuğun gülümsemesi anneye saadet soluklatır. Neşeli, sevimli ve sıcak aile iklimlerinin zirvelerine tırmanmak çoluklu evlerde mümkündür.

-O halde "ilahi bir lütuf ve ikram" olan bu gönül zirvesine tırmanın, yerinizi alın.
-Çocuğunuz doğduğunda ona güzel bir isim koyun. İki cinse de konulan veya toplumda alay konusu olabilecek isimlerden kaçının. Bu isim mahşerde çağrılabileceği bir isim olsun.

-Çocuğunuzun sağ kulağına ezan, sol kulağına kâmet okunsun.

-Çocuğunuza yemek adabını gösterin. Oturma usulünü öğretin. Konuşma terbiyesi verin. Büyüklerine hürmet etmesini telkin edin. Ona verilmesi gerekli disiplini verin. Sünnet ettirin.

-Çocuklarınızı haramlardan, lüks ve israflardan koruyun. Çocuklarınızın yataklarını ayırma zamanı geldiğinde (on yaşında) kız erkek ayrı yatırın, mümkünse odalarıda ayrı olsun.

-Çocuklarınıza kabiliyet durumlarına ve özelliklerine göre uygun meslekler seçebilmesi hususunda yardımcı olun.

01- Çocukta kendine saygı, çocuğun kendi hayatını düzenleyebildiği ve bunu iyi yapabildiği inancını oluşturan küçük günlük görevlerle sağlanır.

02- Engelleri aşma dürtüsüne kişisel motivasyon denir. Önümüze hedefler koymamızı sağlayan, her birimizin içindeki küçük umut çekirdeğidir. Bu umut, bizi daha yükseklere eriştirir. Şevk kazanmış kişiyi hiç kimse ilerlemekten alıkoyamaz ve eğer bu motivasyon insanın yüreğiden geliyorsa, o kişi yenilmez hale gelir.

03- Hayat bir çocukiçin günlük fırtınalarla baş etmeyi öğrenmekten ibarettir. Becerikli olmak; meydan okumaları kabul etmek, bunlar üzerinde düşünmek için zaman ayırmak ve sonra erişebilir kaynakları kullanarak sorunları çözmek demektir. Çocukta becerikliğin gelişmesi onu hayattaki fırınaları atlatma becerisiyle donatır. Seçenekler oluşturmada özgüven sağlar ve çocuğa etrafındaki dünyanın aktif katılımcısı olmayı öğretir.

04- Herşeyin hızlı ve öfkeli olduğu bir dünyada kendinden hoşnut bir çocuk huzurlu olacak ve kendi maneviyatından keyif alacaktır.

- Yeni kurulanbir aile ocağında iki kişi iken üç kişi olmak zaten başlı başına büyük bir değişikliktir.

- Ailede çocuk, ana-babayı birbirine sımsıkı bağlar. Karı-koca ilişkilerinin sıcak, huzurlu, anlamlı geçmesi çocukların cıvıltısına bağlıdır. Cıvıl cıvıl, ışıl ışıl çocuklar aileyi daima diri tutar.

- Bebekler, aile ağacının "değişim meyveleri" dir.

- Karı-koca olarak bebeğinizi birbirinizden kıskanmanıza hiç gerek yoktur. Ama muhakkak ki insan fıtratı farklı farklı boyutlardadır. Koca karısına karşı kıskanç olabileceği gibi, çocuğuna karşı da olabilir. O halde birbirinize fikirlerinizi söyleyin. Birbirinizle danışıklı olun. Fakat hiçbir zaman karşılıklı anlayış, hoşgörü ve toleransı elden bırakmayın.

- Günün önemli vakitlerinde birbirinize vakit ayırın. Özellikle dışarı çıktığınızda birbirinizle birlikte olmaya çalışın. Birbiriniz için enerji birikimi temin edin.

İlk 8 haftada bebeğin bütün temel organları tamamlanır. 8 haftadan sonra temel organların ve tüm vücudun gelişmesi devam eder.

1. HAFTA: Döllenmeyi takip eden 30 saat sonra hücre bölünerek çoğalmaya başlar. Yavaş yavaş rahime doğru inerek rahim duvarına yerleşir.

2. HAFTA: Bölünüp çoğalan hücrelerden bir kısmı plasentayı ve ona bağlı göbek kordonunu meydana getirirler. Bir başka hücre grubu, koruyucu keseyi oluşturmak üzere faaliyete geçer.

3. HAFTA: İki bölme halinde kalp, göz ve kulak taslakları ortaya çıkar. Boyu ancak 3 mm kadardır. "Aşerme" dedikleri bulantı ve kusma bu devrede ortaya çıkar.

4. HAFTA: Ağırlığı 0.4 grama boyu da 4mm'ye ulaşmıştır. Başı gövdeden seçilmeye başlar. Kol ve bacaklar tomurcuklanır. Dil gelişmesi bu dönemde başlar. Kalp tam şeklini almamış olmakla beraber atışları başlamıştır. Başı, gövdesi ile 90'lik (derece) bir açı yapacak pozisyonda durur.

5. HAFTA: Kol bacaklar şekillenmeye kalp atışları hızlanmaya başlar. Omuzları ortaya çıkar. Kulak kepçeleri, parmaklar tomurcuklanır. Burun, üst çene ve mide taslakları oluşmaya başlar.

Bebeğinizle nasıl iletişim ve "ortak bağ" kurabilirsiniz?

-Evvela kendiniz karı-koca olarak aranızda "sevgi, saygı ve hoşgörüye dayalı" bir "iletişim" kurduğunuzda, bebeğinizle de "özellikle" sevgide odaklaşan bir "iletişim" kurabilmeniz söz konusu olacaktır. Yani aile ortamında bebeniğizle iletişim kurabilmenizin sırrı "sevgide ve ona ait duyarlılığınızda" yatmaktadır. Bu inceliği bilin.

-Bebeğinizi doyurma, bakımlı kılma, sevgisini gözlemleme gibi durumları gözönünde bulundurarak "ana-baba-çocuk" üçlüsünün duyum, his, duygu ve duyarlık gibi hassasiyetlerini ciddi manada korumak gerekir.

-Bebekle ana rahmindeyken başlar, altı yaşına kadar devam eder "iletişim".

-Bebeğinizin ağlamaları, ona dokunmanız, onu sevmeniz, onu okşamanız, onunla ilgilenmeniz, onun gözlerine bakmanız, onun hareketleriyle ilgilenmeniz gibi, hal ve tavırlarınız, onunla kurmanız gerekli olan "iletişim" alanına girer.

Çocukların eğitimi ile ilgili olarak bugüne kadar çok şey duymuş ve okumuştum. Bilhassa seneler önce Sızıntı dergisinde "Çocuklar alim olarak doğuyor" diye bir yazı okumuştum. Yazar, Amerikadaki ihtisası sırasında bazı profesörlerin, yeni doğmuş çocuklarla iletişim sağlamak için konuştuklarını ve bu konuşmaları çocukların kendilerine göre anladıklarını da ifade ettiklerini yazıyor, hatta çocukların anne karnında bile konuşulanlarla ilgilendiklerini ifade ediyordu. Biz bir ara STV'de Kur'an'ın bazı ayetleri üzerinde konunun mütehassısı bilim adamlarımızla sohbet programları yapıyorduk. Kur'an'da Kasas surasi'nin yedinci ayetinde geçen; Musa'nın annesine vahyettik ki: Onu (Musa'yı) emzir, başına bir şey gelmesinden korkuyorsan (bir sandık içinde) onu denize bırak."

1- Anne ve babanın evladına karşı şefkatli, evladın da anne ve babalarına itaatli ve saygılı davranması, ailede temel prensiptir.

2- Çocuk konuşmaya başlayınca, konuştuğu dilin düzgün ve doğru olarak kullanılmasını öğretmek ,az ve öz konuşmanın güzelliğini aşılamak, kaba ve çirkin söz söylemenin kötülüğünü anlatmak, peşinden imanın esaslarını telkin etmek, Kur'an-ı Kerim'i yavaş yavaş öğretmek, cami ve mescitleri sevdirmek, ileri yaşlarda namaz kılmaya, oruç tutmaya teşvik etmek, bir anne ve babanın başlıca görevlerindendir.

3- Çocuk sahibi olmak bir nimettir. Allah'ın bir lütfu ve iyiliğidir. Çocukla müjdelenen insanın, bu nimet ve iyiliğe şükretmesi gerekir.

4- Erkek olunca sevinmeye, kız olunca üzülmeye gerek yoktur. Bu islami bir anlayış değildir. Kız ve erkek arasında ayırım yapmak, üstünlük göstermek, kız çocuklarını hor görmek, hatta diri diri toprağa gömmek, erkekler doğduğu, kızlar da öldüğü zaman anne ve babayı tebrik etmek, cahiliyet devrine yani İslamiyet gelmeden önceki çağlara ait bir düşüncedir.

Bebekler derlerini ağlayarak anlatırlar. Onun derdini anlamak büyüklere düşer.
Bebeklerin ağlamasını belli başlı sebepleri vardır. bunlar şöyle sıralanabilir:

1- Açlık,
2- Altının ıslaklığı,
3- Fazla sıcak veya soğuk hava şartlarından etkilenmesi,
4- Gaz birikmesi, gazını rahat yapamaması,
5- Sancılanması,
6- Yattığı yerin rahat olmaması,
7- Uykusuz kalması,
8- İlgi ve sevgiye muhtaç halde olması vs. gibi.

Dikkatli bir anne bebeğin ağlamasının sebeplerini büyük ölçüde bilebilir. Akla gelen ilk tedbirleri alır.

Bebeğin ağlaması dinmiyorsa biraz daha ince ve derin düşünüp başka sebepler araştırır.

Yine de çare bulamıyorsa, doktora danışmak gerektiğine inanmalıdır.

Sürekli ağlayan, sakinleştirilmesi zor, huysuz bir bebeğiniz mi var, öyleyse;

- Altı ıslaksa kurulayın.

- Bebeğinizi bazen battaniyesine koyun, bazen omuzunuza yaslayın, bazen beşiğine yatırın, hafifçe ve yavaşça sallayın.

"Hu, hu, hu, ninni, ninni" diye mırıltılı şarkılar söyleyin, bazen de ayağınızda da sallayın. Siz de bebeğinizle beraber rahatlamaya çalışın.

- Bebeğiniz ilginizi çekmek için çeşitli hareketler yapar. Ona hissettirmeden dikkatle izleyin. Yaptığı şeylerin doğru olanlarından onu destekleyin, yanlışlarını ise anlayacağı şekilde hissettirin.

- Bebeğiniz ağladığı zaman içinizden onu sarsmak ve hırpalamak gelmesin.

- Bebeğinize karşı öfkenizi kimseye zarar vermeden kontrol altına almaya çalışın.

- Bebeğiniz sizi asabileştirecek kadar huysuzluk yapıyorsa sabretmeye çalışın.

- Bebeğiniz sizi zor ve sıkıntılı hale sokuyorsa, o zaman derin nefes alarak, nefesinizi tutarak, nefesinizi geri bırakarak kendinizi dinlemeyi deneyin, bazen ağlayın, bazen sayı sayın, enejinizi harekete geçirin.

- Dinç ve dinamik kalmaya özen gösterin.

- Bebeğinizin midesi ancak kendi yumruğu kadardır. O halde onu sık sık doyurmayı unutmayın.

- Zamanla bebeğinizin acıkmalarının arası uzar. Halbuki ana rahminde iken bebeğinizin beslenmesi hiç kesintisiz devam ediyordu.

- Bebeği "yalancı meme" ve ona benzer şeylerle aldatmayın.

- Bebeğinizi sütünüz ya da sütünüz yetmiyorsa onun yerine tutabilecek bir besin maddesiyle beslemeyi ihmal etmeyin.

- Bebeğinizin her ağlaması açlığından değildir. Gerçek sebebini araştırın.

- Beslenmesi için bebeğin sakinleşmesini temin edin.

- Bebeğinizin beslenmesinde "biberon" gibi araçlar da kullanablirsiniz. Biberonu yatık vaziyetteki bebeğinize verin, tutturun ve düşürmemesine yardımcı olun.

- Bebeğinizi boğacak gibi tutmayın. Rahat ve kendi tercihini dikkate alarak besleyin. Daha başka değişik şekillerde de beslenebilmesi için yollar deneyin. Esnekliği elden bırakmayın.

- Bebeğinizle evinizin değişik yerlerinde uzanın, yatın.

- Bebeğinizle konuşma denemeleri yapın, ona sokulmayı ihmal etmeyin.

- Bebeğinizle her fırsatta sıcak ve yakın ilişki halinde olun.

Çocuklarınızın obur olmamasını arzuluyorsanız bunun için:

- Yemek vakti olup olmadığına dikkat etmeden ne istiyorlarsa, neyi canları çekiyorsa hemen onları yemelerine izin vermeyin.

- "Ye evladım ye", "sen yemene bak", "can boğazdan geli" gibi sözler söylemeyin.

- Yemeklerin şöyle fazileti vardır, böyle zevki vardır gibi onları yemek yemeğe teşvik edecek, oburluğa sürükleyecek konuşmalardan uzak durun.

- Onlara, nereye harcadıklarını dikkate almadan öyle bol bol harçlık vermeyin.

- Çocuklarınıza, en zevkli ve en neşeli anların ziyafet sofralarında geçtiğini ballandıra ballandıra anlatmayın.

- Çocuklarınızı; ilim, bilim, san'at, musiki, dini içtimai, edebi, ahlaki, imanı ve samimi terakkiyata dayalı, maneviyat yüklü, aksiyoner kılıcı, idealist yapıcı, aklı selim edici, sağ duyu sahibi oluşumu sağlayıcı ziyafet iklimlerinden mutlak ve muhakkak suretle haberdar edin. Böylesi ziyafet sofralarında uzanan yollara doğru onları yönlendirin.